Με την αποχώρηση τους οι Γερμανοί από την Ελλάδα το 1944, μεταξύ των ερειπίων που άφησαν πίσω του ήταν και ο Ν.Σ. Παντού ερείπια και μόνο ερείπια. Το 1952, ο Ναύσταθμος βρίσκεται σε μια ανοδική πορεία ανασυγκρότησης και οργάνωσης στη προσπάθειά του να βρει τον προπολεμικό του ρυθμό και εξαλείψει κάθε κατεστραμμένη γωνιά, απομεινάρι του πολέμου. Ατυχώς, η ανοδική του πορεία διακόπηκε από μία τρομακτική έκρηξη η οποία εκτός από τους πολλούς νεκρούς και τραυματίες, δημιούργησε για ένα διάστημα λειτουργικό χάος, μεγάλη οικονομική ζημιά, σε μια εποχή μεγάλης οικονομικής στενότητας, και πολλά υπηρεσιακά αδιέξοδα.
Ο αντιπλοίαρχος (Ε) ε.α. Σταμ. Γισδάκης, καταταγείς στη σχολή Τεχνιτών το 1950 , περιγράφει το γεγονός όπως ο ίδιος μου το εξιστόρησε σε συνέντευξή του για τις ανάγκες συγγραφής του βιβλίου «Υπαξιωματικός και Πολεμικό Ναυτικό, …στο πέρασμα του χρόνου. Από τις τριήρεις στις Φρεγάτες.»
«Ήταν μεσάνυχτα Σαββάτου προς Κυριακή της 31 Αυγούστου 1952. Ήμουνα διετής και έκανα βάρδια στον πυροσβεστικό Σταθμό του ναυστάθμου, όταν περίπου στις 00.30 σήμανε συναγερμός πυρκαγιάς που είχε εκδηλωθεί στο κτίριο της Ασφάλειας ναυστάθμου. Τρέξαμε αμέσως με τη φορητή αντλία πυρκαγιάς κοντά στη θάλασσα και προσπαθήσαμε να τη βάλουμε σε λειτουργία, ενώ άλλοι του αγήματος ξετύλιγαν τη μάνικα προς το σημείο της πυρκαγιάς για να είναι έτοιμοι για ρήψη νερού μόλις η αντλία έμπαινε σε λειτουργία. Η τελευταία όμως, για καλή μας τύχη, δεν έπαιρνε μπρος και αυτό μας γλύτωσε από βέβαιο θάνατο. Ξαφνικά μια τρομακτική έκρηξη ακολουθούμενη από λάμψεις κάνοντας προς στιγμή τη νύχτα μέρα, μας τίναξε όλους στον αέρα και μας πέταξε μακριά, ενώ συγχρόνως επικράτησε σκοτάδι σε όλη τη περιοχή. Τραυματίστηκα αρκετά σοβαρά, ιδίως στο κεφάλι, και νοσηλεύτηκα αρκετές μέρες στο Ν.Ν.Π., διότι το Ν.Ν.Σ. είχε υποστεί σοβαρές ζημιές από την έκρηξη, ιδίως στα χειρουργεία και όλοι οι τραυματίες μεταφέρθηκαν στα 401 και 430 Στρατιωτικά νοσοκομεία και στο Ν.Ν.Π. Εκεί θυμάμαι, μας έκανε επίσκεψη «συμπαθείας» η τότε Βασίλισσα Φρειδερίκη και μας πρόσφερε και από μία μεγάλη κούτα τσιγάρα!
Για το τραγικό συμβάν, ο κ. Τσαπράζης γράφει στο βιβλίο του τα εξής για το γεγονός που συγκλόνισε τότε το πανελλήνιο:
Στα γραφεία Ασφαλείας του Ναυστάθμου, ένα δωμάτιο του κτιρίου το χρησιμοποιούσαν ως αποθήκη πυρομαχικών άμεσης χρήσης και για τη φύλαξη του φορητού οπλισμού της Ναυτονομίας. Ατυχώς -εκτός αυτών- φυλάσσονταν εκεί και εκρηκτικές ύλες, περίπου 600 κιλά, και σύμφωνα με μαρτυρίες, και άλλα εύφλεκτα υλικά όπως πετρέλαιο, στουπί, θρυαλλίδες και φυτίλια που χρησιμοποιούσε ο εργολάβος για διάφορα έργα που εκτελούσε στον ευρύτερο χώρο του ναυστάθμου. Παρά την άμεση κινητοποίηση των πάντων ευθύς αμέσως με το σήμα συναγερμού, δεν απεφεύχθη το μοιραίο.
Τραγικός απολογισμός της έκρηξης: 14 νεκροί (2 Αξ/κοί, 4 Αρχικελευστές, 2 Κελευστές 1 Μαθητής Τεχνίτης και 5 Ναύτες). 36 τραυματίες (4 Αξ/κοί, 1 Αρχικελευστής, 3 Υπξ/κοί και 27 Ναύτες) Εκτός από τους νεκρούς, υπἠρχαν και ανυπολόγιστες υλικές καταστροφἐς σε κτίρια σε μια περίμετρο άνω των 100 μέτρων που για την επισκευή τους και μόνο απαιτείτο των ποσόν των 60.000,000 δραχμών της εποχής εκείνης. Σίγουρα τα θύματα θα ήταν περισσότερα αν ο τραγικός ήρωας υποπλοίαρχος (ΠΣ), Εμμ. Φραγκίσκος, που κατέφθασε από τους πρώτους στο σημείο της πυρκαγιάς, δεν φώναζε απεγνωσμένα σε όλους να απομακρυνθούν, βλέποντας το μοιραίο να έρχεται. Επίσης, τα θύματα θα ήταν περισσότερα αν η έκρηξη συνέβαινε ημέρα και σε ώρα εργάσιμη.
Μεταξύ των νεκρών, ήταν και ένας μαθητής τεχνίτης, ο Διον. Κωστόπουλος της τάξης του 1950 (συμμαθητής του κ Σταμ. Γισδάκη), και μεταξύ των τραυματιών 16 μαθητές τεχνίτες. Ο Κωστόπουλος αναφέρεται στο βιβλίο του κ. Ν. Τσαπράζη, αλλά ως ναύτης πυρ. Επιπροσθέτως, αναφέρονται και όλα τα ονόματα των νεκρών και των τραυματιών. Η εξόδιος λειτουργία των νεκρών έγινε την επομένη παρουσία του ΥΠΕΘΑ Γεωρ. Μαύρου, της ηγεσίας του Π.Ν., ανώτερου και κατώτερου προσωπικού από τον ναύσταθμο και τον στόλο στο παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου του ναυστάθμου μέσα σε βαρύτατο πένθος και συγκινητικές εκδηλώσεις από τους οικείους των θυμάτων. Η ταφή τους έγινε στο νεκροταφείο του Ν.Σ. που βρίσκεται στην περιοχή της ΔΝΟ.
Πριν από την ολοκλήρωση του ανωτέρω τραγικού συμβάντος, αξίζει να αναφέρουμε ένα γεγονός που συμβαίνει συχνά στην ζωή, όπου με την ανθρώπινη συνειδητή ή ασυνείδητη παρέμβαση, δημιουργούνται γεγονότα, τραγικά ή ευτράπελα, συνέχεια του αρχικού γεγονότος. Ένα τέτοιο συμβάν, χαρακτηριστικό παράδειγμα πραγματικού κλαυσίγελου, περιγράφει ο Υποναύαρχος (Ο) εα. Ν.Τσαπράζης στους Θαλασσινούς Απόηχους Μαρτίου-Απριλίου 2001:
Επικείμενης της ταφής των θυμάτων την επόμενη ημέρα της έκρηξης, υπήρξε ένας οργασμός εργασίας κατασκευής φέρετρων στο ξυλουργείο του ναυστάθμου. Μεταξύ των ξυλουργών και από τους καλύτερους τεχνίτες, ήταν ένας ατυχής δίοπος με πρόβλημα στην εκφορά του λόγου, γνωστός με το ψευδώνυμο «Κε-κές». Είναι επίσης γνωστό σε περιπτώσεις σύγχυσης, η κατάσταση αυτών χειροτερεύει.
Όταν σχεδόν τελείωνε η εργασία, ο προϊστάμενος διέταξε να φύγουν όλοι εκτός από τον δίοπο και ένα κελευστή προκειμένου να τελειώσουν τις λεπτομέρειες . Ο δίοπος φιλότιμος και σαν καλός συνάδελφος είπε στον κελευστή να πάει για φαγητό και θα φρόντιζε αυτός τις λεπτομέρειες, όπως και έγινε. Τελειώνοντας ο δίοπος πήγε για ύπνο αφού πρώτα πέρασε από τη κουζίνα. Για κακή του τύχη το κρεβάτι του ήταν κατειλημμένο , όπως και όλα τα άλλα, αφού οι πάντες ήταν «ένδον» λόγω του συμβάντος. Μη έχοντας άλλη λύση, γύρισε στο ξυλουργείο και μετά από αποτυχία να κοιμηθεί στο πάτωμα με κρεβάτι μία πόρτα, γέμισε με πριονίδια ένα φέρετρο και γρήγορα αφέθηκε στις αγκάλες του Θεού του ύπνου και των ονείρων Μορφέα, αφήνοντας το φώς αναμμένο.
Περνώντας η «εφοδεία» και βλέποντας το ξυλουργείο φωτισμένο, ο Α.Φ. πήγε να κάνει έλεγχο αλλά η πόρτα ήταν κλειστή χωρίς να απαντά κανένας στα χτυπήματα του. Ο Οπλονόμος υπηρεσίας πήρε εντολή και πήγε κι΄ έφερε το κλειδί από τον κλειδούχο. Άνοιξε τη πόρτα και μη βλέποντας κανέναν μέσα πήγε να σβήσει το φώς. Εκείνη τη στιγμή ακούει κάποιο τρίξιμο και ένα χέρι να βγαίνει από ένα φέρετρο! Σοκαρισμένος σε βαθμό πανικού, ο ατυχής Οπλονόμος δεν έβρισκε τη πόρτα για να φύγει, ενώ και ο δίοπος ξυπνώντας από τους θορύβους και από όνειρο που, όπως είπε, έβλεπε ότι μπήκαν κλέφτες να του πάρουν τα εργαλεία άρχισε να φωνάζει επανειλημμένα και όσο του επέτρεπε η ορθοφωνία του, κλε-κλε-κλέφτες, κλε-κλε-κλέφτες. Ο Α.Φ. ξαφνιασμένος από τον τρόπο εξαφάνισης του Οπλονόμου και τις κραυγές «κλέφτες-κλέφτες» μπήκε στο ξυλουργείο και είδε τον «Κεκέ» να κάθεται αγουροξυπνημένος πάνω στο φέρετρο προσπαθώντας να εξηγήσει τι συνέβη. Ο Α.Φ. δεν άργησε να καταλάβει την όλη κατάσταση και χαμογελώντας αποχώρησε αφήνοντας τον δίοπο να συνεχίσει τον ύπνο του στο…αναπαυτικό του κρεβάτι. Όσο για τον οπλονόμο, σίγουρα θα άργησε να συνέλθει από το σοκ!
Ο Α.Φ. ξαφνιασμένος από τον τρόπο εξαφάνισης του Οπλονόμου και τις κραυγές «κλέφτες-κλέφτες» μπήκε στο ξυλουργείο και είδε τον «Κεκέ» να κάθεται αγουροξυπνημένος πάνω στο φέρετρο προσπαθώντας να εξηγήσει τι συνέβη. Ο Α.Φ. δεν άργησε να καταλάβει την όλη κατάσταση και χαμογελώντας αποχώρησε αφήνοντας τον δίοπο να συνεχίσει τον ύπνο του στο…αναπαυτικό του κρεβάτι. Όσο για τον οπλονόμο, σίγουρα θα άργησε να συνέλθει από το σοκ!
